Kocaeli turizmine hizmet eden Kaiser Wilhelm Köşkü, yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisini çekerken, mimari yapısı ve iç tefrişatıyla da görenlerde büyük hayranlık uyandırıyor. Yıldız Sarayı marangoz atölyelerinde üç haftada hazırlanan köşk, 1898 yılında bugünkü yerine kurulur.
Hereke Fabrika-i Hümayunu saraya bağlandıktan sonra çevresini de geliştiren ve giderek Hereke’yi sanayi kasabasına dönüştüren bir etkiye sahip olmuş. Alman İmparatoru II. Wilhelm’in ziyareti öncesi 1898 yılında inşa edilen Kaiser Wilhelm Köşkü ve fabrika çalışanları ile aileleri için yapılan hastane binası fabrika yapılarının dışındaki ek yapılardandır. Sonraki yıllarda lojmanlar, yerleşim yerleri, okullarla beraber Hereke, fabrikanın ilmek ilmek dokuduğu bir kasaba halini alır.
Cumhuriyetin ilanıyla beraber 1925’te Sanayi ve Maadin Bakanlığı’na bağlanan Hereke, 1938’de Sanayi Ofisi’ne ve ardından Sümerbank’a bağlanır. 1995 yılında ise, Milli Saraylar’a bağlanan Hereke Fabrikası bugün müze olarak ziyaret edilebiliyor.
Hereke kıyısında, eskiden Sümerbank’a ait olan dokuma ve halı fabrikasının sınırları içinde bulunan Kaiser 2. Wilhelm Köşkü, dünyanın tanınan eserlerinden biridir.
Alman İmparatoru II. Wilhelm ve eşi İmparatoriçe Viktorya’nın Padişah II. Abdülhamit’i ziyaretlerinden hemen önce, Yıldız Sarayı marangoz atölyelerinde üç haftada hazırlanan köşk bugünkü yerine kurulur.
Köşk, tekne yapım tekniği ile metal çivi kullanılmadan, bütünüyle ahşap konstrüksiyonla oluşturulur ve ilginç bir tasarım özelliği taşır. Gerek deniz, gerekse kara tarafına açılan birçok kapısı vardır.
Dışta, ortada hafif eğimli bir çatı ve iki yandaki kubbeleriyle simetik bir yapıya sahip olan köşk, içte de giriş mekanı, salon ve oda olmak üzere üç bölümden oluşuyor. Ara geçişler çift kanatlı kapılar ile sağlanan bu mekanın döşemesi Hereke dokuması halılar ile ipekli döşemelik ve perdelikler kullanılmış.
Kaiser II. Wilhelm, Haydarpaşa’dan kaldırılan özel bir trenle gelerek Hereke Fabrika Hümayunu’nu ziyaret eder. Bu fabrikada üretilen seçkin ipekli kumaşlar ve halılardan imparator ve eşine hediye edilir.
İmparator ve eşi gördükleri misafirperverlikten dolayı halı dokuyan iki kız çocuğuna birer altın broş ve kendi adları verilen köşke de eşsiz olarak nitelendirilen ipekböceği zararlılarından oluşan bir koleksiyon ve mikroskop takımı hediye ederler. (Bu koleksiyon günümüzde Dolmabahçe Sarayı’nda sergilenmektedir.) Hereke’de 6 saat kalan imparator ve eşi, Hahlerzn yatı ile deniz yolundan İstanbul’a dönerler.
