Hep denir ya, “Orada bir köy var uzakta, gitmesek de gelmesek de kalmasak da o köy bizim köyümüzdür” diye. O köyde yaşayanlar da yaşananlar da bizimdir. Belki gitmediğimiz, belki kalmadığımız, belki de adını hiç duymadığımız Tarihi Kazıklı Köyü de, Kocaeli’nin koca bir tarihe sahip köylerinden.
Kazıklı, bundan yaklaşık 245 yıl önce bugünkü Gölcük ilçesinde kurulmuş olan Kocaeli’nin en eski yerleşim yerlerinden biri. Günümüze kadar ulaşmış olan Osmanlı arşivlerinde ve tarih kitaplarında ismi Karye-i Eflakunlu, Karye-i Kazuklu ve Eflakanlı şeklinde geçen köy, 17. yüzyılın sonlarından itibaren Kazıklı olarak anılmaya başlanır.
Rumelihisar muhafızlarına tımar olarak verilmiş
Aslında Kazıklı, Oğuzlar’ın Afşar Boyu’na ait bir kolun adıydı. Kanuni Sultan Süleyman döneminde Rumelihisar muhafızlarına tımar olarak verilmişti. 5 değirmeni bulunan, buğday, arpa yulaf, darı, burçak, kurusoğan yetiştiriciliğinin yapıldığı, bal üretiminin yüksek olduğu bu köy, ekonomik anlamda diğer köylere göre oldukça gelişmiş bir köydü.
Köy giderek önem kaybediyor
Malesef köyün zenginliği, gelişmişliği ve canlılığı, 255 yıl öncesinden kaybolmaya başladı. Artık köy giderek önem kaybediyor, köyde yaşayanlar da farklı topraklarda kendine nüfuz arıyordu. Köyün önemini yitirmesinde 1766 yılında yaşadığı ve şiddetli olduğu tahmin edilen depremin büyük etkisi oldu. Deprem sonrası ortaya çıkan bataklıklar yüzünden birçok insan sıtma hastalığına yakalanarak öldü. Gölcük’teki Tarihi Kazıklı Köyü o tarihlerden sonra büyük ölçüde boşaldı ve bir daha da eski canlılığını yaşayamadı.
Kazıklı tarih sahnesinde hep önemli
Tarihi Kazıklı Köyü tarih sahnesinde hep önem arz etti. Osmanlı dahil büyük imparatorluklar için büyük önem taşımasının sebebi, etrafının kervansaraylarla çevrili olmasıydı. Bu yönü köyü daha zengin kılıyor ve onu diğer köylerden büyük ölçüde önemli hala getiriyordu. Kazıklı’da bulunan kervansaraylardan biri de günümüze kadar tarihe direnmeyi başaran ve adını köyün isminden alan Kazıklı Kervansarayı.
İpekyolu üzerinde bulunuyordu
Tarihi Kazıklı Köyü’nde bulunan bu kervansaray, Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1550 yılında Şirinköy Mahallesi’nde Hacı Hamza Bin İvaz tarafından yaptırıldı. Ahşap örtülü yapılan kervansaray, Osmanlı’nın en önemli ticari güzergahı İpekyolu üzerinde bulunuyordu. İstanbul’dan yola çıkan kervan ve hacıların önemli bir menzili de olan kervansaray, ayrıca Osmanlı ordusunun sefere çıktığı zaman konakladığı yerler arasındaydı.
Kervansarayın restorasyonu gerçekleştirildi
Tarihi Kazıklı Köyü Kazıklı Kervansarayı da adını aldığı köyle aynı kaderi yaşamaya mahkum oldu. Deprem felaketinin ardından giderek önem kaybetmeye başladı. Yaşanan doğal olaylar, insanların bilinçsizce davranışları nedeniyle zamanla tahrip oldu ve kullanılamaz hale geldi. Tarihi Kazıklı Köyü Kazıklı Kervansarayı tarihteki yolculuğuna bıraktığı yerden başlamayı bekledi yıllarca ve sonunda Gölcük Belediyesi, Kocaeli Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’ne proje hazırlattı ve bu kapsamda kervansarayın restorasyonu gerçekleştirildi.
Restorasyon için 3 milyon lira harcama yapıldı
Bu projeye göre yapının özgün duvarları kısmen restore edildi. Duvarlardan 2.5 metre içeride ek bir kültür yapısı tasarlanarak 340 kişilik çok amaçlı salon ve açık fuaye alanı oluşturuldu. Restorasyon için bir kısmı Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden olmak üzere yaklaşık 3 milyon lira harcama yapıldı. 2010 yılında adeta küllerinden doğan Tarihi Kazıklı Köyü’ndeki, Kazıklı Kervansaray, bugün Kocaeli’nin önemli kültür ve sanat merkezlerinden biri.
